Ο «παράδεισος των εσπεριδοειδών» χάνει έδαφος: η παραγωγή πορτοκαλιών και μανταρινιών στη Βόρεια Κύπρο έπεσε στους 100 χιλ. τόνους

Η παραγωγή εσπεριδοειδών στη Βόρεια Κύπρο συνεχίζει να μειώνεται και, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των παραγωγών, τη φετινή περίοδο μόλις θα φτάσει τους 100 χιλιάδες τόνους. Αυτό δήλωσε ο πρόεδρος της Ένωσης Παραγωγών Εσπεριδοειδών, Turgut Akçın, καλώντας τις αρχές σε άμεσα μέτρα στήριξης του κλάδου.

Σύμφωνα με τον ίδιο, μετά το 1974 η συνολική παραγωγή εσπεριδοειδών έφτανε έως και τους 260 χιλιάδες τόνους, παρέμεινε για πολλά χρόνια γύρω στους 130 χιλιάδες, και πλέον έχει ουσιαστικά μειωθεί πάνω από το μισό. Οι αιτίες είναι η κλιματική αλλαγή, η έλλειψη νερού και το αυξημένο κόστος, με αποτέλεσμα ορισμένοι οπωρώνες να εγκαταλείπονται χωρίς άρδευση και φροντίδα.

Στην εγχώρια αγορά εμφανίζονται ήδη οι πρώιμες ποικιλίες — λεμόνια, κλημεντίνες και Washington. Τον κύριο όγκο, όπως και στο παρελθόν, δίνουν τα king μανταρίνια (Mandora) και τα πορτοκάλια Valencia, η συγκομιδή των οποίων θα ξεκινήσει στα τέλη Ιανουαρίου – Φεβρουάριο. Ο Akçın εκτιμά ότι τη νέα σεζόν η παραγωγή king μανταρινιών μπορεί να φτάσει περίπου τους 50 χιλιάδες τόνους και της Valencia τους 45–50 χιλιάδες τόνους, ωστόσο η συνολική ετήσια τάση παραμένει αρνητική: κάθε χρόνο χάνονται οπωρώνες λόγω νερού και κόστους.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στη μείωση των λεμονιών: τα τελευταία 15–20 χρόνια μεγάλο μέρος των λεμονόδεντρων κόπηκε υπέρ της τότε πιο κερδοφόρας Mandora, χωρίς το κράτος να ανακόψει αυτή τη διαδικασία. Πλέον η αγορά Mandora έχει «κρυώσει», η προσφορά λεμονιών έχει μειωθεί και δεν μπορεί να αποκατασταθεί γρήγορα.

Παράλληλα, η Valencia παραμένει βασικό εξαγώγιμο προϊόν: από αυτήν παράγεται συμπύκνωμα υψηλής ποιότητας, το οποίο εκτιμάται όχι μόνο στη Βόρεια Κύπρο αλλά και στις διεθνείς αγορές. Σύμφωνα με τον Akçın, το κυπριακό συμπύκνωμα συχνά αναμειγνύεται με λιγότερο αρωματικές πρώτες ύλες από άλλες χώρες για τη βελτίωση της γεύσης και του χρώματος.

Σημαντικό εμπόδιο αποτελούν και οι τελωνειακοί περιορισμοί: στις απευθείας εξαγωγές προς την ΕΕ τα προϊόντα από το βόρειο τμήμα της Κύπρου επιβαρύνονται με δασμό 18%, γι’ αυτό και οι κύριες εξαγωγές κατευθύνονται στην Τουρκία και τις χώρες της Μέσης Ανατολής. Οι παραγωγοί τονίζουν ότι χωρίς συστηματική πολιτική για το νερό, τη μείωση του κόστους και τη στήριξη των εξαγωγών, το «σήμα των εσπεριδοειδών» του νησιού θα συνεχίσει να υποχωρεί.