Το πτυχίο ανώτατης εκπαίδευσης δεν εκτιμάται πλέον από τους εργοδότες

Το πτυχίο δεν αποτελεί πλέον εγγύηση επιτυχίας: η αγορά εργασίας αλλάζει.

Για πολλά χρόνια, η ανώτατη εκπαίδευση θεωρούνταν το «χρυσό εισιτήριο» για μια σταθερή δουλειά και οικονομική ασφάλεια. Ωστόσο, μια νέα ανάλυση της Goldman Sachs μετριάζει αυτή την αισιοδοξία: η αγορά εργασίας για νέους αποφοίτους έχει υποχωρήσει τόσο πολύ, ώστε το πλεονέκτημά τους έναντι των συνομηλίκων χωρίς πτυχίο είναι ελάχιστο — στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών.

Η ομάδα με επικεφαλής τον επικεφαλής οικονομολόγο Jan Hatzius έθεσε το άμεσο ερώτημα: Είναι όντως πιο εύκολο για τους αποφοίτους να βρουν εργασία σήμερα; Η απάντηση είναι απογοητευτική. Παρά την καλή εικόνα της αγοράς εργασίας συνολικά, η κατάσταση για τους νέους πτυχιούχους είναι ανησυχητική. Η έκθεση εκπέμπει προειδοποίηση: το λεγόμενο «ασφαλιστικό πλεονέκτημα» του πτυχίου εξαφανίζεται ταχύτατα.

Οι απόφοιτοι χάνουν το πλεονέκτημα

Ενώ στο παρελθόν το πτυχίο μείωνε τον κίνδυνο ανεργίας, σήμερα αυτό το αποτέλεσμα σχεδόν έχει εκλείψει. Τον Μάιο του 2025, το ποσοστό ανεργίας μεταξύ αποφοίτων ηλικίας 22–27 ετών έφτασε το 3,8%, δηλαδή πάνω από το όριο της πλήρους απασχόλησης. Ετήσια, το ποσοστό έφτασε το 4,6%. Το πιο ανησυχητικό: το χάσμα μεταξύ αποφοίτων και μη αποφοίτων μειώθηκε στο -2,8 ποσοστιαίες μονάδες από -4,1. Δηλαδή, το πτυχίο δεν αποτελεί πια αξιόπιστη ασπίδα ενάντια στην ανεργία.

Η αναζήτηση εργασίας δεν ευνοεί πια τους πτυχιούχους

Ιστορικά, οι απόφοιτοι έβρισκαν δουλειά ταχύτερα από όσους δεν είχαν φοιτήσει στο πανεπιστήμιο. Αλλά το 2025, η διαφορά αυτή είναι μόλις 0,9 ποσοστιαίες μονάδες. Συγκριτικά: στο παρελθόν έφτανε τις 8,3 μονάδες. Αυτό οφείλεται όχι μόνο στην πανδημία και στην ανάκαμψη χαμηλής ειδίκευσης, αλλά και στο ότι οι τομείς «λευκών κολάρων» — χρηματοοικονομικά, πληροφορική και επιχειρηματικές υπηρεσίες — διστάζουν να προσλάβουν νέο προσωπικό.

Συμμετοχή στην αγορά εργασίας: ανησυχητικά σημάδια

Ενώ το χάσμα στην ανεργία μικραίνει, η συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό αποκλίνει. Από τα τέλη της δεκαετίας του '90, οι νέοι χωρίς πτυχίο συμμετέχουν λιγότερο στην αγορά εργασίας: μείον επτά ποσοστιαίες μονάδες, έναντι μείον δύο για τους αποφοίτους.

Αν και περισσότεροι νέοι σπουδάζουν και δεν εργάζονται — κάτι που μπορεί να είναι επένδυση στο μέλλον — ο αριθμός εκείνων που έχουν απλώς «εξαφανιστεί» από την εργασία χωρίς προφανή λόγο έχει αυξηθεί απότομα. Ιδίως μεταξύ όσων δεν έχουν ανώτατη εκπαίδευση. Το ποσοστό τους έχει διπλασιαστεί μέσα σε 30 χρόνια. Αυτό δείχνει μια πιο δυσοίωνη τάση: όλο και περισσότεροι νέοι χάνουν την πίστη τους στην απασχολησιμότητα και απλώς εξαφανίζονται από τα ραντάρ της αγοράς εργασίας.