Κόκκινα sprites ξανά στον ουρανό της Κύπρου

Ένα από τα πιο σπάνια ατμοσφαιρικά φαινόμενα — τα κόκκινα sprites, ηλεκτρικές εκλάμψεις που εμφανίζονται ψηλά πάνω από τα καταιγιδοφόρα σύννεφα — καταγράφηκαν ξανά πάνω από την Κύπρο. Αυτή τη φορά, το φαινόμενο φωτογραφήθηκε από τον Κύπριο φωτογράφο Γεώργιο Παρασκεβίδη, ο οποίος δημοσίευσε τις εικόνες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Οι εκλάμψεις παρατηρήθηκαν σε μεγάλο ύψος — από 40 έως 90 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της γης, στην μεσόσφαιρα. Τα κόκκινα sprites είναι σύντομες ηλεκτρικές εκφορτίσεις που προκαλούνται από ισχυρές αστραπές, ιδιαίτερα θετικά χτυπήματα από τα σύννεφα προς τη γη. Η διάρκεια του φαινομένου είναι μόλις μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου, καθιστώντας το εξαιρετικά δύσκολο να το δει κανείς με γυμνό μάτι.

Σύμφωνα με αστρονόμους και μέλη της ελληνικής ομάδας παρατήρησης καταιγίδων υπό την ηγεσία του Χρήστου Ντουδουλάκη, τα sprites εμφανίζονται κατά τις περιόδους έντονης καταιγίδας, όταν το άζωτο στην ανώτερη ατμόσφαιρα ιονίζεται. Αυτό προκαλεί φωτεινές κάθετες ή νηματοειδείς εκλάμψεις σε κόκκινους και μοβ τόνους. Στην προκειμένη περίπτωση, το καταιγιδοφόρο μέτωπο βρισκόταν σε απόσταση 50 έως 800 χιλιομέτρων από το σημείο παρατήρησης, κάτι που είναι τυπικό για την εμφάνιση sprites.

Η φωτογράφιση έγινε υπό χαμηλή ρύπανση φωτός, επιτρέποντας την καταγραφή αδύναμων εκλάμψεων. Οι παρατηρήσεις δείχνουν ότι τα sprites εμφανίζονται πιο συχνά κατά τη διάρκεια καταιγίδων με ισχυρές αστραπές και γίνονται πιο εμφανή όταν τα καταιγιδοφόρα σύννεφα πλησιάζουν στην ακτή.

Παρόμοια φαινόμενα έχουν καταγραφεί στο παρελθόν στην Κύπρο. Τον Σεπτέμβριο του 2024, δεκάδες sprites παρατηρήθηκαν πάνω από τη θάλασσα μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας, επίσης καταγεγραμμένα από αστροφωτογράφους. Οι επιστήμονες σημειώνουν ότι χάρη στις σύγχρονες φωτογραφικές τεχνολογίες και τα πιο συχνά συστήματα καταιγίδων στην ανατολική Μεσόγειο, η παρατήρηση των sprites έχει γίνει ευκολότερη από ό,τι στο παρελθόν.

Οι μετεωρολόγοι υπενθυμίζουν ότι τα κόκκινα sprites μπορούν να φανούν μόνο τη νύχτα, σε σημαντική απόσταση από το καταιγιδοφόρο μέτωπο, με καθαρό ουρανό και ελάχιστη φωτεινή ρύπανση.