Erkan Okandan: Bütçe artan harcamalar ve borç yüküyle baş edemiyor

Ocak 2024’ten Ağustos 2025’e kadar, sözde “ücret niteliğinde transferler” için yapılan devlet harcamaları %80 arttı. Bunu eski Enerji ve Ekonomi Bakan Yardımcısı Erkan Okandan bildirdi ve böyle hızlı bir artışın dünya ölçeğinde bile nadir olduğunu vurguladı.

Okandan’a göre, bütçe gelirleri enflasyonun gerisinde kalıyor, oysa harcamalar ekonominin telafi edebileceğinden çok daha hızlı artıyor. Bu durum, artan bir dengesizliğe yol açıyor ve kamu maliyesi üzerindeki baskıyı artırıyor.

Okandan ayrıca borç yüküne dikkat çekti. Verilerine göre, Maliye Bakanlığı 2 milyar Türk lirası, 25 milyon ABD doları, 15 milyon euro ve 15 milyon İngiliz sterlini borçlanma yükümlülüğü üstlendi. Bu borcun bir kısmı yalnızca 9 Ocak 2026’da ödenecek, ancak Kasım 2025’te yaklaşık 5–6 milyar Türk lirası ödenmesi gerekecek.

Bütçe politikası hakkında konuşan Okandan, mevcut koşullarda “denge bütçesi” iddialarının gerçekçiliğinden şüphe duyduğunu belirtti. Vergi sisteminin hâlâ zayıf bir halka olduğunu vurguladı: 2023 yılında vergi gelirleri GSYİH’nın yaklaşık %20,5’i düzeyindeydi, bu da AB ortalamasının (yaklaşık %40) neredeyse yarısı. Ayrıca, vergi yükünün dağılımının adil olmadığını, dolaylı vergilerin hacim olarak kurumsal vergilerle karşılaştırılabilir olduğunu ve bunun dengesizlik yarattığını ve savunmasız gruplar üzerindeki yükü artırdığını ifade etti.

Durumu, Okandan’ın toplam ekonomik faaliyetin yaklaşık %80’i olarak tahmin ettiği gölge ekonomi oranının yüksekliği daha da kötüleştiriyor. Ayrıca, Amerikalı ekonomist Steve Hanke tarafından oluşturulan yoksulluk endeksine atıfta bulunarak, Kuzey Kıbrıs’ın en kötü göstergelere sahip dokuz ülke arasında yer aldığını belirtti.

Sonuç olarak Okandan, Türk lirasının ana para birimi olarak korunması halinde bütçe dengesine ulaşmanın son derece zor olacağını söyledi. Ülkenin yüksek ithalat bağımlılığı göz önünde bulundurularak, para politikasının gözden geçirilmesi ve gelir artırıcı önlemler alınması gerektiğini vurguladı.