Kuzey Kıbrıs'ta Yabancıların Gayrimenkul Alımına İlişkin Yasalar Gözden Geçirildi

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) yetkilileri, yabancı uyrukluların taşınmaz edinimini düzenleyen yasalarda kapsamlı değişiklikler onayladı. 21 Mayıs 2024 tarihinde yürürlüğe giren yeni yasa, işlemler üzerindeki denetimi artırmayı, piyasadaki spekülasyonları azaltmayı ve yerel halkın çıkarlarını korumayı amaçlıyor.

Yeni kurallara göre, yabancı uyruklular sadece bir taşınmaz — bir daire, bir ev veya en fazla 1.338 m² arsa — satın alabilecek. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için istisna tanınmış olup üç taşınmaza kadar alım yapılmasına izin verilmektedir, ancak toplam alan yine sınırlıdır. Mülkiyet hakkı, artık yalnızca KKTC Bakanlar Kurulu’ndan resmi izin alındıktan sonra verilmektedir. İlk başvuru için asgari ücretin yarısı kadar bir ücret ödenmesi gerekirken, ikinci başvuru için tam ücret ödenmelidir. Aynı kişi tarafından yapılan üçüncü başvuru kabul edilmez.

Yasa ayrıca kimin yabancı sayıldığını da açık şekilde tanımlar. Bu kategoriye yalnızca KKTC vatandaşı olmayan gerçek kişiler değil, yabancı ortaklı şirketler ve lehtarının yabancı olduğu tüm tröst anlaşmaları da dahildir. 21 Mayıs 2024 tarihinden önce yapılmış tüm tröstlerin, 75 iş günü içinde tapu siciline kaydedilmesi zorunludur. Aksi takdirde bu tür sözleşmeler geçersiz sayılacaktır.

Sayı sınırlamalarının yanı sıra, konut projeleriyle ilgili yeni düzenlemeler de getirildi. Artık yabancılar bir projede en fazla %80 oranında daire veya ev sahibi olabilecek. Kalan en az %20’si ise KKTC vatandaşlarına veya KKTC’yi tanıyan ülkelerin vatandaşlarına kayıtlı olmalıdır. Ayrıca tarım, orman ve stratejik öneme sahip arazilerin satın alınması yasaktır.

Mülkiyet devri süresine de özel önem verilmektedir. Tapu devri, izin alındıktan veya sözleşmeye göre son ödeme yapıldıktan sonra en geç altı ay içinde tamamlanmalıdır. Damga vergisi ve KDV dahil olmak üzere tüm vergi ve harçlar, 60 gün içinde veya taksitli ödemelerde 75 iş günü içinde ödenmelidir.

Yabancı uyruklular için vergi yükü taşınmazın değerinin %9’u oranındadır. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için oranlar değişmektedir: ilk satın alımda %6, ikinci alımda %8 ve sonraki tüm alımlarda %9.

Yeni kurallara uyulmaması halinde ciddi yaptırımlar uygulanacaktır. Kayıt dışı işlemler, sınırların aşılması veya sahte düzenlemeler durumunda, 500 asgari ücrete kadar para cezası veya en fazla 10 yıllık kiralama belgesi düzenlenmesi gibi yaptırımlar söz konusudur.

Ayrıca turizm, sağlık, eğitim ve teknoloji alanlarında büyük projeler gerçekleştirmek isteyen yabancı yatırımcılar için özel koşullar belirlenmiştir. Bu şirketlerin KKTC'deki bir banka hesabına en az 20 milyon Euro yatırması ve bu parayı birkaç yıl boyunca hesapta tutması gerekmektedir. Şartların ihlali halinde, izin iptal edilebilir ve taşınmaz satış hakkı beş yıl boyunca dondurulabilir.

Bu şekilde KKTC yetkilileri, gayrimenkul piyasasını düzenlemeyi, kontrolsüz arazi alımlarını sınırlamayı ve ekonomik egemenliği güçlendirmeyi hedefliyor. Yeni yasa yürürlüğe girmiş olup, 21 Mayıs 2024’ten sonra yapılan tüm işlemlere uygulanmaktadır.