Kuzey Kıbrıs’ta martı popülasyonu artıyor

Karpaz Burnu'ndaki Kledis Adaları'nda, Kıbrıs’taki tek kalıcı Audouin martısı (Ada martısı) kolonisinin bulunduğu bölgede yuva sayısında artış kaydedildi. Türün korunmasına yönelik önlemler sayesinde bu yıl 22 aktif yuva tespit edildi.

Bu sonuçlar, 2007 yılından beri kolonileri izleyen ve nadir deniz kuşlarını koruyan KUŞKOR ve BirdLife Cyprus’un ortak çalışmaları sayesinde mümkün oldu.

KUŞKOR Yönetim Kurulu Başkanı, biyolog Dr. Damla Beton, TAK ajansına yaptığı açıklamada, 2007 yılında yaklaşık 20 yuva bulunduğunu, ancak 2016’ya gelindiğinde bu sayının sekize düştüğünü söyledi. Bunun üzerine adalarda çevre koruma önlemleri uygulanmış; ekonomik faaliyetler sınırlandırılmış, balıkçılık ve avcılık yasaklanmıştır.

Martılar için en büyük tehditlerden biri yumurtaları yok eden sıçanlardı. Beton’a göre özellikle karaya en yakın ada olan Zinaritu’da yürütülen kemirgen mücadelesi, başarılı üreme için uygun alanların yeniden oluşmasını sağladı.

“Sıçan sayısının artmasıyla birlikte yiyecek kaynakları azaldı ve martı yumurtalarını yemeye başladılar, bu da tür sayısının düşmesine yol açtı. Ekosistemi dengelemek için önlemler aldık ve bu yıl rekor bir seviyeye — 22 yuvaya — ulaşıldı,” dedi Beton.

KUŞKOR ayrıca yavru martıları takip etmek için yüzükleme programı yürütüyor. Bu yıl iki yavruya verici takıldı ve uzmanlar sıra dışı bir davranış kaydetti: Yazın Kıbrıs'tan ayrılan kuşlar farklı rotalar izledi ancak birkaç hafta sonra yeniden Mısır’ın İskenderiye kıyılarında buluştu.

Beton, kuruluşun türü koruma projelerine devam ettiğini vurguladı ve halkı işaretli kuşları bildirmeye çağırdı. Ayrıca KUŞKOR’a web sitesi veya sosyal medya üzerinden destek olunabileceğini hatırlattı.

Bu nadir Akdeniz kuşu, 1970’lerde yok olma tehlikesiyle karşı karşıyaydı — yaklaşık 1000 çift kalmıştı. Uluslararası koruma programları sayesinde 2007 yılına kadar popülasyon 25 bin çifte ulaştı; ancak son 20 yılda tür yeniden yaklaşık %15 oranında azaldı.

Azalma, besin kaynaklarının azalması ve yuvalama alanlarında yırtıcıların artmasıyla ilişkilendiriliyor. 2021 yılında Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) türü “hassas” kategorisine aldı.