Yunanistan, Kritik Demografik Kriz Nedeniyle Yüzlerce Okulu Kapatıyor

Doğum oranlarının hızla düşmesi ve genç nüfusun göç etmesi nedeniyle, Yunanistan yüzlerce okulun kapanmasına hazırlanıyor ve sosyal altyapının sürdürülebilirliğini tehdit eden sistemik değişimlerle karşı karşıya.

Kaç Okul Açılmayacak

2025–2026 eğitim yılı için 13.478 okuldan 721’inin faaliyeti durdurulacak; bunlar arasında 324 ilkokul ve 358 anaokulu bulunuyor. Bu karar, okulların gerekli asgari öğrenci sayısını karşılayamaması nedeniyle alındı — okul başına 15’ten az öğrenci.

Milli Eğitim Bakanlığı verilerine göre, öğrenci sayısı yaklaşık 1,21 milyon seviyesine düştü; bu, 2018–2019’a göre 150.000’den fazla azalma demek. Bazı kırsal bölgelerde ve uzak adalarda çocuklar bazen okula gitmek için günde 80 km yol kat etmek zorunda kalıyor.

Demografik Nedenler

Kriz derin köklere sahip: doğurganlık oranı kadın başına yaklaşık 1,3 çocuğa düştü ve bu, yerine koyma seviyesi olan 2,1’in oldukça altında. Genç nüfusun azalması, borç krizinin etkileri, kitlesel göç ve nüfusun yaşlanmasıyla bağlantılıdır.

Financial Times’a göre, eğitim kurumlarının %5’inden fazlası olan 766 okul faaliyeti durduracak. İlkokul öğrencilerinin sayısı 2018’den bu yana 111.000 azaldı (−%19).

Yetkililer ve Uzmanların Açıklamaları

Milli Eğitim Bakanı Sofia Zacharaki, “Sınıflar doğumhanelerimizin bir yansımasıdır” dedi ve doğum oranındaki düşüşün on yıllardır devam ettiğini belirtti. Okul sayısının kritik derecede az olduğu köylerde ve uzak adalarda istisnalar yapılmaktadır: asgari sayıda öğrenci için açılmasına izin verilir; örneğin Pserimos adasında okul 5 öğrenci için tekrar açılacak.

Ancak uzmanlar, yalnızca mali teşviklerle sorunun çözülemeyeceğine inanıyor. Hatta Danimarka ve İsveç gibi zengin Avrupa refah devletleri, doğurganlığı yerine koyma seviyesine çıkaramadı.

Sonuçlar ve Uzun Vadeli Perspektif

Doğum ve ölüm oranlarındaki değişiklikler yalnızca mevcut değil, gelecek nesli de tehdit ediyor: öğrenci sayısındaki düşüş okul kapanışlarına, özellikle uzak bölgelerde eğitime erişimin azalmasına ve sosyal ile ekonomik eşitsizliğin artmasına yol açıyor.

Ulusal Demografik Plan kapsamında Yunanistan, doğurganlığı teşvik etmek için 2035’e kadar 20 milyar euro yatırım yapacağını açıklamıştı; buna nakit yardımlar ve vergi teşvikleri de dahildir. Ülke hâlihazırda bu tür önlemlere yılda yaklaşık 1 milyar euro harcıyor, ancak etki sınırlı kalıyor.

Özet

2025–2026 eğitim yılında 721 okul kapanacak (324 ilkokul, 358 anaokulu).

2018’den bu yana öğrenci sayısı en az 150.000 azaldı — toplam yaklaşık 1,21 milyon.

Doğurganlık oranı kadın başına ~1,3 çocuk ile AB’de en düşük seviyelerden biri.

Yetkililer önlemler alıyor, ancak uzmanlar daha ciddi değişiklikler gerektiğini söylüyor.