Kıbrıs'ta cezaevlerinde cep telefonu engelleme sistemi devreye giriyor

Kasım ayı sonuna kadar, Kıbrıs Merkez Cezaevi'nde mahkûmlar tarafından kullanılan cep telefonlarını tespit edip engelleyecek yeni bir elektronik sistem faaliyete geçecek. Neredeyse on yıldır üzerinde çalışılan proje son aşamasına girdi.

Adalet ve Kamu Düzeni Bakanı Marios Hartsiotis'e göre, ekipman testleri şimdiden başladı. Sistemin işlevselliğinin genişletileceği ikinci aşama 2026 yılının başında planlanıyor. Güvenlik nedeniyle sistemin tam devreye alınma tarihi açıklanmadı.

Nokta atışı sinyal engelleme

Sistem, cezaevi içinde yetkisiz cihazların faaliyetini algılayan sensörlere dayanıyor. Bir telefon bağlanmaya çalıştığında cihaz tespit ediliyor ve yazılım sinyalin konumunu gösteren bir harita oluşturuyor.

Bu sayede gardiyanlar geniş çaplı aramalara gerek kalmadan yasaklı telefonları hızla tespit edip el koyabilecek. Yeni ekipman haberleşmeyi yerel olarak — yalnızca ihlalin tespit edildiği hücre veya bölümde — engelleyecek.

Bu yaklaşım, eski sinyal bozucular nedeniyle çevrede yaşayanlar ve telekom şirketlerinin yaşadığı bağlantı sorunları sonrası geliştirildi.

Zorlu kurulum ve gizli sözleşmeler

Yeni ağın kurulumu teknik olarak karmaşık oldu. Cezaevi, yerleşim bölgesinde ve tampon bölgeye yakın olduğu için mühendislerin sivil şebekeler üzerindeki etkiyi dikkate alması gerekti.

Proje kapsamında tespit ve devre dışı bırakma sistemleri için iki ayrı sözleşme yapıldı. Her iki sözleşme de gizli ve birbiriyle yakından bağlantılı.

Yasal düzenlemeler

Teknolojik çözüme paralel olarak hükümet, mahkûmlar, ziyaretçiler ve personelin mobil telefon bulundurmasını veya kullanmasını suç sayacak bir yasa hazırlıyor. Tasarı parlamentoya sunuldu.

Bakan Hartsiotis, modern ekipman, yenilenen güvenlik kameraları ve yeni hukuki düzenlemelerin bir araya gelmesinin güvenliği artıracağını ve cezaevi sistemini modernize edeceğini belirtti.

Deneme-yanılma süreci

Sorunun çözümüne yönelik çalışmalar 2015'te başladı. 2020'de kurulan ilk sistem etkisiz kaldı ve 5G şebekelerinde çalışmadı. 2023'te önceki yükleniciyle yapılan sözleşme feshedildi.

Yetkililer, mevcut sistemin nihayet cezaevinden suç örgütlenmesini önleyeceğini umuyor.
“Adalet Bakanlığı, neredeyse on yıldır devam eden bu konuyu çözmeye kararlıdır,” dedi Hartsiotis.

Uluslararası uygulamalar

• ABD, doğrudan sinyal karıştırmayı yasaklıyor ve yalnızca yetkili cihazlara trafik yönlendiren managed access sistemini kullanıyor.

• Hindistan, modern ağları bloke edemeyen eski 2G jammer'ları kullanıyor, bu nedenle mahkûmlar iletişim yolları buluyor.

• Birleşik Krallık, bu teknolojiyi Prisons (Interference with Wireless Telegraphy) Act 2012 yasasıyla düzenliyor ve blokaj alanının kesin sınırlandırılmasını ve sivillerin haklarının korunmasını şart koşuyor.

İngiliz uygulamaları, başarının yalnızca doğru teknoloji ve güçlü yasal çerçeveyle mümkün olduğunu gösteriyor.