Yüksek tedavi maliyetleri ve destek eksikliği: Kıbrıs’ta DEHB’li aileler mali zorluklarla karşı karşıya
Kıbrıs’ta dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocukların ebeveynleri ve yetişkinler, gerekli ergoterapiye erişimde ciddi zorluklarla karşılaşıyor. DEHB’li Bireyleri Destekleme Derneği başkanı Marina Georgiou’nun aktardığına göre, 45 dakikalık bir seansın maliyeti 35 ile 60 avro arasında değişebiliyor, özel kliniklerde aylık tedavi masrafları ise çoğu zaman 300–500 avroya ulaşıyor. Bu arada, sağlık sigortası kurumu ile ilgili uzmanlar arasında anlaşma bulunmadığından, devlet sağlık sistemi özel ergoterapistlerin hizmetlerini karşılamıyor.
Derneğin verilerine göre, hastalar devlet kurumlarında ücretsiz teşhis için iki yıla kadar bekleyebiliyor. Özel kliniklerde tam teşhis ve başlangıç desteği 500–700 avroya mal oluyor. Devlet desteği ise ayda yalnızca 50 avro, bu da giderlerin büyük bölümünü karşılamıyor. Aynı zamanda, devlet kurumlarında yeterli ergoterapist bulunmuyor, hizmetler yalnızca sabah saatlerinde veriliyor ve randevu sıraları altı ayı aşıyor.
Uzmanlar, zamanında destek eksikliğinin ve yüksek mali engellerin, DEHB’li bireylerin sosyal izolasyonuna yol açtığını, ayrıca eğitimlerini ve iş hayatına uyumlarını zorlaştırdığını belirtiyor. DEHB’nin belirtileri dikkatsizlik, dürtüsellik ve hiperaktivitedir. Vakaların yaklaşık %70’i kalıtsallıkla ilişkilidir. Alan kuruluşları, zamanında teşhis ve doğru tedaviyle DEHB’li çocukların ve yetişkinlerin topluma tam olarak entegre olabileceğini ve diğerleriyle eşit şartlarda çalışabileceğini vurguluyor.
Kıbrıs’taki sakinler için mevcut durum, mali ve organizasyonel yükün büyük ölçüde ailelerin üzerine düştüğü anlamına geliyor. Pratik sonuç ise uzman hizmetlerine çoğu zaman yalnızca kendi imkanlarıyla ulaşılabilmesi, sağlık sisteminden destek almanın ise uzun bekleme süreleri ve ciddi masraflar gerektirmesidir.